Verklarende analyse

Elke vraag van een ouder, jeugdige of professional die besproken is in het Expertteam wordt afgesloten met een verklarende analyse.  In de verklarende analyse geven we schematisch de samenhang van de situatie van een jeugdige, het gezin en het hulpverleningssysteem weer. De analyse wordt gemaakt tijdens bespreking. We doen dat door stap voor stap met elkaar een beschrijving te maken van de problemen maar ook van de positieve factoren. De analyse richt zich op de jeugdige, ouders/verzorgers maar ook het hulpverleningssysteem eromheen.

Wanneer we de situatie goed in kaart hebben gebracht gaan we zoeken naar de samenhang die de negatieve situatie verklaart én de samenhang die weer een positieve ontwikkeling in gang kan zetten. Zo komen we tot één of meer getoetste verklaringen die gedeeld worden door de jeugdige, de ouders en de hulpverleners. Dan spreken we van een gedeelde verklarende analyse. Analyses die niet samen zijn gemaakt, waar de betrokkenen zichzelf en hun eigen situatie niet in herkennen zijn doorgaans weinig nuttig. Ouders (en de jeugdige) worden altijd betrokken en we bespreken de verklarende analyse met hen op een passende manier. Met een gedeelde verklarende analyse zetten we een eerste stap naar een verandering waar iedereen gemotiveerd voor is.

Uit de bespreking in het Expertteam gericht op de positieve verklaring komt vaak veel concrete informatie naar voren over wát, in welke volgorde, met welke prioriteit, in gang gezet moet worden. Dat leidt meestal tot een concrete beschrijving van punten waar men mee aan de slag kan, mét of zonder ondersteuning van het Expertteam.

De gedeelde verklarende analyse biedt zicht op passende vervolgzorg

Omdat een voorbeeld meer zegt dan woorden geven we hieronder een kijkje in de keuken. 

Het lege schema is het format van de verklarende analyse zoals we die in Expertteam gebruiken. De toelichting op het schema is opgenomen als voorblad, in het schema staat het overzicht van de gegevens en de samenhang, de opbouw van de conclusie en het advies staat in steekwoorden aangegeven.

VA Expertteam Groningen invulbaar 19 december 2022

Iedere vraag die binnenkomt bij het Expertteam is weer anders. Dus hét voorbeeld is niet te geven. Hieronder een ingevulde verklarende analyse van een geanonimiseerde casus. Ingevuld format volgt. Meer weten over de verklarende analyse? Bij het Jeugd Expertisenetwerk Noord-Nederland  (JENN) is over de verklarende analyse een toegankelijk verhaal geschreven waarin we proberen, in ieder geval in Groningen, Friesland en Drenthe professionals, maar ook ouders en jongeren, wegwijs te maken in al deze informatie.

Verklarende analyse: een gezamenlijke werktheorie bij complexe zorgvragen

Ook zijn er bij het JENN een factsheet verklarende analyse en een werkkaart ‘Van vraag naar aanpak’ gemaakt. De factsheet geeft voor professionals in een notendop de essentie van een gedeelde verklarende analyse weer en beantwoord daarmee de hoe, wat, wanneer vragen.

Factsheet verklarende analyse – februari-2022

Als laatste is er dan de werkkaart van vraag naar aanpak in de jeugdhulp. Hierin wordt voor professionals de hele cyclus van vraaganalyse, via een probleem- en krachten analyse naar een gedeelde verklarende analyse op een rijtje gezet.

Werkkaart verklarende analyse – februari-2022

Wat is het Regionaal
Expertteam Jeugd?

Het Expertteam bestaat uit professionals die samen met ouder(s) en/of jeugdige een verklarende analyse opstellen die richting geeft aan het vervolg.

Waarvoor kun je het
Expertteam benutten?

Voor vragen rondom complexe casussen waar de eigen expertise ontbreekt, de betrokken partijen onvoldoende samenwerken of de benodigde zorg niet beschikbaar is.